دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در تمامی دنیا است. عارضه‌ای که در نتیجه ترشح نامتعادل هورمون انسولین اتفاق می‌افتد. دلایل زیادی می‌توانند منجر به بروز دیابت شوند. از چاقی و اضافه وزن گرفته تا رژیم غذایی نامناسب و حتی ژنتیک. افرادی که به دیابت مبتلا هستند باید در انتخاب مواد غذایی مصرفی خود دقت بیشتری داشته باشند و نمی‌توانند هر چیزی را وارد هرم غذایی خود کنند، به علاوه اینکه اندازه و مقدار مواد خوراکی هم بسیار حائز اهمیت است. به نظر شما یک رژیم غذایی دیابتی مناسب چگونه است؟ ما در ادامه این مطلب قصد داریم تا بیشتر در مورد رژیم دیابتی صحبت کنیم. همراه ما باشید.
دیابت و علت بروز آن
قبل از اینکه سراغ بررسی رژیم غذایی دیابت برویم ابتدا اجازه دهید کمی بیشتر در مورد خود این بیماری صحبت کنیم.
دیابت (Diabetes) که به آن مرض قند هم گفته می‌شود یک بیماری از خانواده بیماری‌های متابولیک بوده که عارضه‌ای مزمن است. همانطور که شاید خودتان هم بدانید بدن ما از گلوکز موجود در مواد غذایی انرژی خودش را تامین می‌کند. به منظور اینکه این گلوکز به موقع به سلول‌ها برسد باید هورمونی به اسم انسولین در بدن ترشح شود. زمانی که انسولین به موقع ترشح نشود و مقدار آن به اندازه نباشد فرد به دیابت مبتلا خواهد شد. همین ناتوانی انسولین برای ارائه عملکرد مناسب باعث می‌شود بجای اینکه گلوکز به سلول‌ها برسد در خون انباشته شود.
بد نیست بدانید که دیابت دارای چند نوع شناخته شده است که از این میان می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- پیش دیابت
- دیابت نوع ۱
- دیابت نوع ۲
- دیابت بارداری
اگر در مورد هر کدام از انواع دیابت به اطلاعات بیشتری نیاز دارید می‌توانید سری به سایت درمانکده بزنید.
چرا باید رژیم غذایی دیابتی را رعایت کنید؟
مواد غذایی مصرفی ما در طی روز بیشترین تاثیر را در میزان گلوکز و قند خون دارند. به همین خاطر بیمارانی که به دیابت مبتلا هستند باید با وسواس بیشتری مواد خوراکی خود را انتخاب کنند. به این خاطر که دنبال کردن یک رژیم غذایی مناسب کمک کرده که میزان گلوکز را در یک سطح معین و مناسب نگهداشت، به علاوه اینکه رژیم غذایی به مدیریت وزن و جلوگیری از بالا رفتن وزن هم کمک می‌کند. دقت کنید که اضافه وزن یکی از عواملی بوده که خطر دیابت را چندین برابر می‌کند و عوارضی که در انتظار فرد خواهند بود بیشتر هستند. همچنین رژیم غذایی کمک کرده تا از بروز بیماری‌های جانبی در کنار دیابت مانند نارسایی کلیوی و بیماری‌های قلبی و عروقی جلوگیری کنید.
رژیم غذایی دیابتی
وقتی از رژیم غذایی دیابتی صحبت می‌کنیم منظورمان دو دسته از غذاها است. غذاهایی که باید بخورید و غذاهایی که نباید بخورید. در ادامه بیشتر در مورد هر کدام از این موارد صحبت خواهیم کرد.
غذاهای مناسب برای بیماران دیابتی
افراد دیابتی هم درست مانند افراد دیگر به انرژی و مواد مغذی نیاز دارند. اما از آن جایی که شرایط آن‌ها کمی متفاوت است باید به سراغ مواد غذایی بروند که میزان گلوکز را به طور چشمگیری تغییر ندهد.
کربوهیدارت‌ها
وقتی از کربوهیدارت‌ها صحبت می‌کنیم منظورمان کربوهیدارت‌های سالم هستند. کربوهیدرات بیش از نیمی از انرژی مورد نیاز بدن را تامین می‌کند. بر اساس باور غلط بسیاری از مردم کربوهیدرات برای بیماران دیابتی مضر بوده و باید به طور کل مصرف آن را قطع کنند. در حالی که اینطور نیست. از بهترین کربوهیدارت‌ها برای بیماران دیابتی می‌توانیم حبوبات مانند لوبیا و نخود، غلات کامل، سبزیجات و میوه‌ها را نام ببریم.
در عوض باید از مصرف نوشابه، کیک، مواد سوپر مارکتی، تنقلات و … خودداری کنید.
چربیها
چربیها هم یکی دیگر از مواد ضروری برای بدن هستند که به عنوان منبع انرژی ثانویه شناخته می‌شوند. چربی‌های سالم و غیراشباع علاوه بر اینکه برای بدن ضروری هستند بلکه به کنترل کلسترول نیز کمک می‌کنند. از چربی‌های سالم می‌توانیم آووکادو، مغزها، روغن‌های سالم مانند روغن زیتون و روغن کانولا را نام ببریم. البته دقت کنید که زیاده‌وری در مصرف همین مواد غذایی سالم هم می‌تواند مضر باشد. در نتیجه باید به اندازه‌ها نیز دقت کنید.
ماهی
ماهی منبع غنی از اسیدهای چرب سالم و امگا ۳ است. تمامی این‌ها به حفظ یک سیستم قلبی و عروقی سالم کمک می‌کنند. به همین خاطر توصیه می‌شود که هفته‌ای دو بار ماهی مصرف کنید. البته به شرطی که آن را سرخ نکنید. در عوض به شکل آب‌پز، گریل یا کبابی میل کنید.
فیبر
فیبرها در واقع همان کربوهیدارت‌های گیاهی هستند. نوعی ماده غذایی که بدن قادر به جذب آن نیست. فیبرها به کنترل قند خون کمک کرده و به عملکرد بهتر سیستم گوارشی منجر می‌شوند. از فیبرهای مناسب برای افراد دیابتی می‌توانیم میوه‌ها، مغزها، سبزیجات و غلات کامل را نام ببریم.
از دیگر مواد غذایی مناسب و سالم برای افراد مبتلا به دیابت می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- آجیل و دانه‌ها
- ماهی آزاد
- ماهی تن
- تخم مرغ
- گوشت بدون چربی
- بوقلمون
- لبنیات بدون چربی یا با چربی کم
- کلم بروکلی
- نخود سبز
- غلات
- توت
- موز
- و…
مواد غذایی ممنوعه برای افراد دیابتی
مواد غذایی ممنوعه آن دسته از مواد خوراکی هستند که سطح گلوکز را به شکلی ناگهانی تغییر می‌دهند و ترشح هورمون انسولین را با مشکل مواجه می‌کنند. از جمله مواد غذایی ممنوعه برای افراد دیابتی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- برنج سفید
- سس گوجه فرنگی
- کشمش
- شیر
- نان سفید
- سیب زمینی سرخ شده
- برخی میوه‌ها مانند انگور و انبه
- غلات نرم
- میوه‌های خشک
- مشروبات الکلی
- غذاهای سرشار از سدیم
- شیرینی، کیک‌ها، بستنی‌ها، انواع آبنبات‌ها
- غذاهای سرخ شده و سرشار از چربی اشباع
- نوشیدنی‌های قندی مانند نوشابه، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و…
سخن پایانی
همانطور که دیدید مواد غذایی مناسب و نامناسب برای افراد دیابتی طیف گسترده‌ای دارند. یکی دیگر از چیزهایی که به مدیریت دیابت در کنار رژیم غذایی کمک می‌کند داشتن فعالیت بدنی مناسب و منظم است. فعالیت بدنی کمک کرده تا علاوه بر اینکه سیستم قلبی و عروقی سالم‌تری داشته باشید بلکه یک وزن ایده‌ال را حفظ کنید. به طور کلی پیشنهاد ما به شما این است که اگر دیابت دارید قبل از هر کاری با پزشک متخصص مشورت کنید. اگر به دنبال بهترین متخصص هستید سری به سایت درمانکده بزنید. درمانکده علاوه بر داشتن یک مجله پزشکی بروز دارای لیست کاملی از متخصصین بوده که راه ارتباطی با آن‌ها را در اختیار شما می‌گذارد. از دکتر زنان و زایمان گرفته تا دکتر روماتولوژی و…